فضيلت و فوايد روزه ماه رمضان چيست
در حديث معراج است كه خداوند فرمود: «يا احمد (صلّي اللّه عليه و آله)، آيا مي‌داني كه ميراث روزه چيست؟ عرض كرد: نه؟ فرمود: ميراث روزه كم‌خوراكي و كم‌گويي است؛ سپس فرمود: سكوت مورث حكمت مي‌شود و حكمت مورث معرفت و معرفت مورث يقين است و چون بنده… .
به گزارش فرهنگ نيوز ، گرسنگي را براي سالك فوايدي است در تكميل نفس و معرفت پروردگار كه از شمار بيرون است و در فضايل آن در اخبار چيزهاي بزرگي ذكر شده است كه اشاره به آنها اولاً بي‌فايده نيست و سپس كشف از علت آن و اشاره به حكمت آن است.
از پيغمبر اكرم (صلّي اللّه عليه و آله) نقل است كه فرمود: «جانهاي خويشتن را به‌وسيله گرسنگي و تشنگي به مجاهده واداريد؛ زيرا اجر در اين كار مانند اجر جهاد كننده در راه خداست؛ همانا عملي نزد خدا محبوبتر از گرسنگي و تشنگي نيست».
و نيز فرمود: «در روز قيامت منزلت آن كس از شما نزد خدا بيشتر است كه گرسنگي او طولاني‌تر و درباره خداوند سبحانه زيادتر تفكر كرده باشد».
و نيز به اسامه فرمود: «اگر بتواني وقتي ملك الموت (براي قبض روح تو) بيايد شكمت گرسنه و جگرت تشنه باشد اين كار را بكن؛ زيرا به اين كار شرف منازل را درك مي‌كني و به ورود روح تو، فرشتگان خرسند مي‌شوند و خداوند جبار بر تو درود مي‌فرستد». و نيز فرمود: «دلهاي خود را گرسنه و بدنهاي خود را برهنه بداريد شايد دلهاي شما، خداي عزوجل را ببيند».
و در حديث معراج است كه خداوند فرمود: «يا احمد (صلّي اللّه عليه و آله)، آيا مي‌داني كه ميراث روزه چيست؟ عرض كرد: نه؟ فرمود: ميراث روزه كم‌خوراكي و كم‌گويي است؛ سپس فرمود: سكوت مورث حكمت مي‌شود و حكمت مورث معرفت و معرفت مورث يقين است و چون بنده به مرتبه يقين برسد باكي ندارد كه چگونه بر او مي‌گذرد! به‌سختي يا به‌آساني؟! براي او متفاوت نيست و اين مقام صاحبان «رضا» است و هر كس به رضاي من عمل كند سه خصلت ملازم حال او خواهد بود؛ شكري كه آلوده به جهل و ناداني نباشد، و ذكري كه فراموشي در آن راه نيابد، و دوستي كه محبت مخلوقات را بر محبت من ترجيح نمي‌دهد و چون مرا دوست داشت من هم او را دوست خواهم داشت و خلق خودم را به محبت او خواهم گماشت و چشم و دل او را به جلال و عظمت خود گشاده خواهم ساخت و از او علم خاصه خلق را مخفي نخواهم داشت و در تاريكي‌هاي شب و روشنايي روز با او مناجات خواهم نمود تا اينكه گفتار او با ساير خلق منقطع گردد و مجالست او با آنها بريده شود و سخن خودم و كلام فرشتگانم را به گوش او مي‌رسانم تا آنجا كه فرمود: البته عقل او را غرق در معرفت خود خواهم ساخت و خود در مقام عقل او جا خواهم گرفت؛ سپس مرگ و سكرات مرگ و حرارت و فزع مرگ را بر او سبك و آسان خواهم ساخت تا آنكه رو به بهشت رانده شود و چون عزرائيل بر او فرود آيد به او گويد آفرين بر تو ــ خوشا به حال تو ــ باز خوشا به حال تو ــ همانا خداوند به تو مشتاق است ــ تا آنكه گويد ــ خداوند به او مي‌فرمايد: اين بهشت من است در آن آرام بگير و اين جوار و همسايگي من است در آن منزل بگزين. و روح در پاسخ عرض كند:
اي معبود من! خويشتن را به من شناساندي و من به شناسايي تو از تمام خلق تو بي‌نياز شدم؛ به عزت و جلال تو سوگند، اگر خشنودي تو در اين باشد كه مرا قطعه قطعه كنند و به سخت‌ترين صورتي كه مردم را به آن مي‌كشند مرا هفتاد بار بكشند، رضاي تو نزد من محبوبتر است!
تا آنجا كه فرمود: خداي عزوجل هم فرمايد: «به عزت و جلال خودم سوگند! بين خودم و تو در هيچ‌وقتي از اوقات مانع و حاجتي قرار نخواهم داد تا هروقت بخواهي بر من آيي ؛ و همين قسم است رفتار من با دوستانم…».
من مي‌گويم: در اين اخبار اشاره و تصريحي به حكمت گرسنگي و فضيلت آن است و اگر بياني مشروحتر از اين بخواهي در آنچه علماي اخلاق از خواص و فوايد آن بيان كرده‌اند نظر كن؛ چه آنها براي گرسنگي فوايد عظيمه‌اي ذكر نموده‌اند كه از جمله آنها، صفاي دل است؛ زيرا «سيري» بخار را در دماغ زياد مي‌كند و شبه‌مستي عارض او مي‌شود و دل به‌سبب آن از جريان در افكار و از سرعت انتقال، گراني و سنگيني مي‌يابد و باعث كوري قلب مي‌گردد و گرسنگي به‌خلاف آن، سبب صفاي قلب و رقت آن مي‌شود و دل را براي دوام فكري كه موصل به معرفت باشد مهيا مي‌سازد و براي آن نوري محسوس ظاهر مي‌گردد و از رسول خدا (صلّي اللّه عليه و آله) روايت شده است: «كسي كه شكم را گرسنه بدارد فكر او عظمت مي‌يابد».
و از جمله فوايد آن، كه شنيده‌ام زبوني و انكسار و زوال تندروي و فرح زياد است كه آن خود مبدأ سركشي است و چون نفس خوار و زبون شود در برابر پروردگارش آرام و خاشع گردد.
و از جمله شكستن شدت شهوات و قوائي است كه مورث گناهان كبيره مهلكه است؛ چه منشأ بيشتر گناهان كبيره، شهوت كلام و شهوت فرج است و شكستن اين شهوت، سبب نجات از مهلكات است.
و از جمله فوايد جوع، رفع خواب است كه خواب ضايع كننده عمري است كه سرمايه تجارت آخرت آدمي است. و گرسنگي سبب دوام بيداري است كه آن بذر هر خير و كمك براي تهجُّد و شب زنده‌داري است كه باعث رسيدن به «مقام محمود» است.
و از جمله فوايد آن، ميسر گشتن تمام عبادات است كه كمترين علت آن كمي احتياج به تخليه و تحصيل خوراك و كمي ابتلاي به امراض مختلفه است، زيرا معده، خانه امراض و پرهيز و كم خوردن، سرآمد همه داروهاست. و تمام اينها احتياجات انسان و عوارض دنيوي از مال و جاه آن است كه هلاكت هلاك شدگان از آنهاست.
و از جمله، تمكن براي بذل مال و اطعام مساكين و صله ارحام و انواع نيكي و زيارت بيت الله و اماكن متبركه و خلاصه تمام عبادات مالي است.
من مي‌گويم: اينها فوايدي است كه عقول بشر به تفصيل آنها، احاطه پيدا نمي‌كند به‌ويژه فايده نخستين؛ زيرا فكر در اعمال، به‌منزله نتيجه و غيرفكر، به‌منزله مقدمات است.
و تفكر عبارت از نفس «سير» و غير از آن مقدمات و معدات براي «سير» است و به همين جهت در باب فكر روايت شده است كه ساعتي تفكر بهتر از عبادت هفتاد سال است.
و چون اين مقدمه براي شما آماده گشت، فوايد بزرگي براي شما نتيجه‌بخش خواهد بود از جمله آنكه به‌علم قطعي بداني كه چرا خداوند گرسنگي را براي پذيرايي ميهمان خود اختيار كرده است؛ براي آنكه نعمتي بهتر و بالاتر از نعمت معرفت و قرب و لقاء نيست و گرسنگي از نزديكترين اسباب آنهاست و بداني كه روزه تكليف نيست بلكه تشريفي است كه موجب شكرانه توست و ببيني كه در واجب ساختن آن منتي از حق تعالي بر توست و منزلت نداي خداي تعالي را در آيه صوم از «كتاب خدا»، بشناسي و چون بداني كه نداء نسبت به تو و دعوت توست به «دار وصال» از آن لذت ببري و بداني كه حكمت در تشريع روزه، كم خوردن و ضعيف ساختن قواي بدن است نه آنچه را در روزه متروك داشته‌اي در شب بخوري بلكه افزونتر؟!
و از جمله آنكه چون شرافت مقصود از روزه را دانستي بر توست كه در تصحيح و اخلاص در آن كوشش كني تا فوايد آن بر تو مسلم گردد.
و از جمله آنكه چون مراد از قرار دادن روزه و وجوب آن را دانستي آنچه را اسباب تكدير و ضايع ساختن آن است خواهي دانست و مي‌داني كه معناي آنچه درباره آن وارد شده چيست كه روزه فقط امساك از خوردني و آشاميدني نيست و چون روزه گرفتي بايستي گوشَت و چشمَت و زبانت نيز روزه باشد و در بعضي اخبار آمده است كه حتي پوست بدن و مويت نيز بايد روزه باشد.
و از جمله آنكه براي اين عمل، شايسته نيست كه فقط نيت براي دفع عقاب خدايي باشد و نيز سزاوار نيست كه براي جلب ثواب و دخول در بهشت نعيم باشد هرچند به آن حاصل مي‌گردد بلكه حق نيت اين است كه آدمي را از صفات شيطاني دور و به صفات روحانيّين نزديك سازد و چون اين را دانستي با كمي زيركي خواهي دانست كه هرچه تو را ــ از احوال و افعال و اقوال ــ دور كننده از مراتب حضور باشد، آن مخالف مراد مولاي تو (از تشرف تو به اين دعوت و ضيافت) است و نبايد خشنود باشي كه در دار الضيافه اين پادشاه منعم جليل كه تو را به اين تقرب و تشريف مشرف ساخته است و به سرائر تو و خطرات قلب تو عالم است از او غافل باشي (و حال آنكه او مراقب توست) و از او اعراض كني (و حال آنكه او رو به تو دارد) و به‌جانم سوگند كه اين اگر در حكومت عقل از قبايح عظيمه است كه عاقل به آن رضا نمي‌دهد كه با رفيقش چنين معامله‌اي كند تا چه رسد به خالق منعم خود ولكن از كمال رفق و فضل خدا است كه به‌سبب مانند اين غفلتها ما را محروم نمي‌سازد و با بندگانش مسامحه مي‌فرمايد و خارج از وسع به آنها تكلف نمي‌نمايد، ولكن بندگان گرامي نيز با آقاي خود در برابر هر حرام و واجبي معامله نمي‌كنند بلكه با او به‌مقتضاي حق سيادت و آقايي او و عبوديت خود معامله مي‌نمايند و آنچه از اين كمتر باشد از معامله لئيمان و مردمان پست مي‌شمارند و بالجمله در روزه خودشان به آنچه امام صادق (عليه السلام) سفارش فرموده است عمل مي‌كنند و آن اموري است
برچسب: ، بزرگترين فضيلت ماه رمضان، سخنان بزرگان درباره ماه رمضان، فضيلت هاي ماه رمضان، فوايد روزه براي بدن، فوايد روزه ماه رمضان،